Sermaye Piyasası Kurulu’nun “Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ”ine uyum çerçevesinde, yatırımcılar profesyonel ve genel olmak üzere sınıflandırılmış ve genel sınıfındaki müşterilere uygunluk testi uygulama zorunluluğu getirilmiştir.
Müşterilerin Sınıflandırması
1) Profesyonel Müşteri
Profesyonel müşteri, kendi yatırım kararlarını verebilecek ve üstlendiği riskleri değerlendirebilecek tecrübe, bilgi ve uzmanlığa sahip müşteridir. Bir müşterinin profesyonel müşteri olarak dikkate alınabilmesi için aşağıdaki kuruluşlardan biri olması ya da sayılan nitelikleri sağlaması gerekmektedir:
a) Aracı kurumlar, bankalar, portföy yönetim şirketleri, kolektif yatırım kuruluşları, emeklilik yatırım fonları, sigorta şirketleri, ipotek finansman kuruluşları, varlık yönetim şirketleri ile bunlara muadil yurt dışında yerleşik kuruluşlar.
b) Emekli ve yardım sandıkları, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi uyarınca kurulmuş olan sandıklar.
c) Kamu kurum ve kuruluşları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu gibi uluslararası kuruluşlar.
ç) Nitelikleri itibarıyla bu kurumlara benzer olduğu Kurulca kabul edilebilecek diğer kuruluşlar.
d) Aktif toplamının 50.000.000 Türk Lirası, yıllık net hâsılatının 90.000.000 Türk Lirası, özsermayesinin 5.000.000 Türk Lirasının üzerinde olması kıstaslarından en az ikisini taşıyan kuruluşlar.
e) 32. maddede tanımlanan talebe dayalı olarak profesyonel kabul edilen müşteriler.
Yukarıda sıralanan kriterleri sağlayan müşterilerimize profesyonel olduklarına dair bildirim yazıları, Yapı Kredi Bankası’ndaki kayıtlı adreslerine gönderilecektir. Kendilerine yazılı bildirim yapılan müşterilerden, profesyonel olarak kayıtlı olmak istemeyen müşterilerimiz, profesyonel olmak istemediklerine ilişkin yazılı talimatı şubelerine verebilirler. Profesyonel müşterilerin uygunluk testi kapsamına giren ürünlerde işlem yapmak için, uygunluk testi yapmasına gerek yoktur.
2) Talebe Dayalı Profesyonel Müşteri
Genel müşterilerden aşağıdaki nitelikleri haiz olanlar, yazılı olarak talep etmeleri ve aşağıdaki şartlardan en az ikisini sağladıklarını tevsik etmeleri durumunda, yatırım kuruluşunun sunabileceği hizmet ve faaliyetlerden profesyonel müşteri sıfatıyla yararlanabilir. Bir müşterinin talebe dayalı profesyonel müşteri olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartlardan en az ikisini sağlaması gerekir:
a) Son 1 yıl içinde, her 3 aylık dönemde en az 500.000 Türk Lirası hacminde ve en az 10 adet işlem gerçekleştirmiş olmaları
b) Nakit mevduatlarının ve sahip olduğu sermaye piyasası araçlarının da dâhil olduğu finansal varlıkları toplamının 1.000.000 Türk Lirası tutarını aşması
c) Finans alanında üst düzey yönetici pozisyonlarından birinde en az 2 yıl görev yapmış olması veya sermaye piyasası alanında en az 5 yıl ihtisas personeli olarak çalışmış olması veya Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Lisansı veya Türev Araçlar Lisansına sahip olması
Talebe dayalı profesyonel olmak isteyen müşterilerimiz, yukarıda sözü geçen tevsik edici belgelerini şubelerine ileterek talepte bulunabilirler. Talebe dayalı profesyonel müşterilerin de yukarıda bahsedilen ürünlerde işlem yapmak için, uygunluk testi yapmasına gerek yoktur.
3) Genel Müşteri
Profesyonel müşteri tanımı kapsamına girmeyen tüm müşteriler Genel Müşteri olarak kabul edilir.
Uygunluk Testi
Genel müşteri olarak sınıflandırılmış olan tüm müşterilere talep edilen ürün yada hizmetin müşteriye uygun olup olmadığını değerlendirilmesi amacıyla, müşterilerin söz konusu ürün veya hizmetin taşıdığı riskleri anlayabilecek bilgi ve tecrübeye sahip olup olmadıklarının tespiti için ‘’Uygunluk Testi ‘’ yapılması gerekmektedir.
Uygunluk testini, Yapı Kredi internet şubesi şifresiyle Yatırım menüsünden ya da en yakın Yapı Kredi şubesinden yapılabilirsiniz. Yeni müşterilerimiz hesap açılışı sırasında hemen, mevcut müşterilerimiz ise 31/12/2016 tarihine kadar, uygunluk testini yapmak zorundadır.
Uygunluk Testi gerektiren ve gerektirmeyen ürünler aşağıda sıralanmıştır:
ÜRÜNLER |
ZORUNLU |
ZORUNLU DEĞİL |
Yapı Kredi Bonosu / Tahvili de dahil tüm Özel Sektör Bono ve Tahvilleri
|
|
|
Anapara Garantili / Korumalı Fonlar / Özel Fonlar / Serbest Fonlar
|
|
|
Yapılandırılmış Ürünler
|
|
|
Hisse Senedi
|
|
|
VİOP (Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası)
|
|
|
Tezgahüstü Türev Ürünler
|
|
|
Tradebox
|
|
|
FX Box
|
|
|
Varant
|
|
|
TEFPD’de İşlem Gören Yatırım Fonları
|
|
|
Para Piyasası (Likit Fonlar) ve Kısa Vadeli Tahvil ve Bono Fonları
|
|
|
Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilmiş kamu borçlanma araçları
|
|
|
SPK’nın İlgili Tebliği
Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında tebliğ için tıklayınız