Referans Faiz Oranları Ve Gerçekleşecek Reformlar Hakkında Bilgilendirme

Değerli müşterilerimiz,

Bu bilgilendirme, referans faiz oranlarındaki önemli değişiklikler ve söz konusu referans faiz oranlarının kullanımının sonlandırılması (“Referans Faiz Oranı Reformu”) sebebi ile meydana gelebilecek muhtemel riskler için yapılmakta olup; aşağıdaki tabloda belirtilenler dâhil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, referans faiz oranlarına endeksli finansal ürünleri kullanan ve/veya söz konusu finansal ürünler ile ilgili işlem yapmayı planlayan gerçek ve tüzel kişileri ilgilendirmektedir.

Bu referanslardaki değişiklikler başta türev ürünler, krediler, borçlanmalar ve menkul kıymetler olmak üzere ilgili finansal ürünlerimizi kullanan müşterilerimizi etkilemektedir. Referans faiz oranlarında yapılacak değişiklikler, mevcut referans faiz oranlarının tamamen sonlandırılması ve/veya değişikliğe uğraması şeklinde ortaya çıkabilir. Referans Faiz Oranı Reformu ile ilgili güncel sektör gelişmelerinin takip edilmesi ve söz konusu reformun mevcut işlemlerinizin yanı sıra yapmayı planladığınız yeni işlemleriniz üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi gerekmektedir.

Mevcut referans faiz oranı LIBOR nedir?

Londra Bankalar Arası Faiz Oranı (farklı para birimlerini ifade edebilmek için IBOR olarak ifade edilecektir) genellikle krediler, menkul kıymetler, borçlanmalar ve türev ürünlerin faiz ödemelerinin belirlenmesinde kullanılan, farklı para birimleri bazında, periyodik olarak ilgili otoritelerce açıklanan referans faiz oranlarıdır.

Ne değişecek?

Finansal İstikrar Kurulu’nun yürüttüğü Referans Faiz Oranı Reformu çerçevesinde, mevcut referans faiz oranlarının aktif piyasayı temsil etme gücünün azalması ve İngiltere Finansal Yönetim Otoritesi’nin (FCA), 31 Aralık 2021 tarihinden itibaren IBOR’ u desteklemeyeceğini bildirmesi ile tüm finansal kuruluşlar ve firmaların alternatif referans faiz oranlarına geçmeleri ihtiyaç haline gelmiştir. İlgili finansal düzenleme kurumları, mevcut referans oranlardan farklı bir şekilde hesaplanan alternatif referans faiz oranları olarak geliştirilen risksiz faiz oranlarının (Risk Free Rate ;RFR) kullanılmasını teşvik etmektedir.

İngiltere Finansal Düzenleme Kurumu (UK Financial Conduct Authority) tarafından IBOR para birimleri ve oranlarına dair sonlandırılma tarihleri aşağıdaki gibi ilan edilmiştir:

31 Aralık 2021: Tüm vadelerdeki Sterlin (GBP), Avro (EUR), İsviçre Frangı (CHF) ve Japon Yeni (JPY) para birimlerindeki LIBOR gösterge faiz oranları için ve ek olarak Amerikan Doları (USD) : 1 hafta ve 2 aylık vadeler için yayınlanmanın sonlandırılacağı tarih;

30 Haziran 2023:Amerikan Doları (USD) Gecelik(overnight),1 aylık,3 aylık, 6 aylık ve 12 aylık vadeler için yayınlanmanın sonlandırılacağı tarih

Küresel piyasalar, 1 Ocak 2022’ den itibaren geçerli olması beklenen IBOR oranlarından alternatif faiz oranlarına sorunsuz şekilde geçmek için önlemler almaktadır. Bu amaçla dönüşüm ile ilgili alınacak aksiyonların 31 Aralık 2021 tarihine kadar tamamlanması planlanmaktadır.

Yeni referans faizi özellikleri nelerdir?

IBOR gösterge faiz oranları birden fazla vade (1 Hafta, 1 Ay vb.)  için yayımlanmaktadır. RFR’lar gecelik (overnight) faiz oranlarıdır.

IBOR’lar dayanak olarak bankalar arası teminatsız kredi işlemlerini esas alırken; RFR’lar genelde yapısı gereği teminatlı olan menkul kıymet repo piyasalarını dayanak almaktadır.

RFR’lar geçmişe dönük olarak hesaplanırken buna karşılık, IBOR'lar, ilgili gelecek vade için faiz oranı göstermektedir.

Sizi nasıl etkileyecek?

Dünya genelinde finansal işlemlerde kullanılan referans faiz oranlarının sonlanması, Bankamız nezdinde yapılan ve siz müşterilerimizin taraf olduğu sözleşme ve işlemler üzerinde önemli etkilere sebep olacaktır. Mevcut sözleşmelerin güncellenmesi gerektiğinden bankamız ile iletişime geçilmesi gerekmektedir. Örneğin;

• Geçmiş dönemlerden farklı olarak alternatif referans faiz oranlarının yayımlanma sıklığı, hesaplama yöntemi veya uygulama şekli değişebilir. Hesaplama farklılıkları gelecekteki bir işlemin değerini, fiyatını, maliyetini ve performansını önemli ölçüde etkileyebilir veya değiştirebilir.
• IBOR’ un yerine gelecek alternatif referans faiz oranlarının hesaplanma mantığının farklı olması sebebi ile (faiz dönemi sonunda belli olması gibi) mevcuttaki sözleşme referans oranı ile alternatif risksiz faiz oranları arasında denklik sağlamak için alternatif faiz oranına baz puan (denkleştirme marjı) ilave edilmesi gerekebilecektir.
• Bu geçiş sürecinde herhangi bir referans faiz oranının açıklanmasının sonlandırılması durumunda düzenleyici kuruluşlar söz konusu referans faizin aktif piyasayı temsil etmediğini duyurabilir. Bu durum, bazı sözleşmelerde yedek faiz hükümlerinin (fallback language) devreye girmesine ve dolayısı ile atıfta bulunulan referans faiz oranının değişmesine yol açabilir.
• Geçiş sürecinde düzenleyici kurumlar tarafından sözleşmelere ve hukuki işlemlere uygulanacak yedek ya da zorunlu referans faiz oranları belirlenebilir. Bahse konu oranların sözleşme ya da hukuki işlemlerinize uygulanması söz konusu olabilir.
• Mevcut işlemlerinizin sözleşmeleri, referans faiz oranının geçici olarak kullanılmaması durumunda alternatif referans faiz oranının belirlenmesini sağlayan yedek faiz hükümlerini içerebilir. Bazı sözleşmelerde ise alternatif referans faiz oranı belirleme takdiri Bankamıza bırakılmış olabilir.
• Alternatif referans faiz oranlarının kullanılması durumunda ödenecek tutarlarda farklılıklar meydana gelebilir.
• Mevcut referans faiz oranlarının yerine geçecek alternatif referans faiz oranları, işlemden işleme, üründen ürüne, ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir. Riskten korunmak için yapılan bir işlem bu farklılıklar nedeni ile etkinliğini kaybedebilir.
• Mevcut referans faiz oranından alternatif referans faiz oranına geçilmesi, vergisel, muhasebesel, yasal ve operasyonel risklere yol açabileceği için farklı ülkelerde veya ürün piyasalarında oluşabilecek farklılıkların diğer finansal sözleşmelerinizi nasıl etkileyeceği hususu dikkatlice irdelenmelidir.

Referans faiz oranı reformunun, işlemleriniz üzerinde kayda değer etkileri olabilecektir. Dolayısı ile söz konusu geçişin vergi, yasal mevzuat, muhasebe veya diğer konulardaki etkileri için kişisel tavsiye almanızı öneririz.

Daha fazla bilgiye nereden ulaşabilirim?     

Aşağıdaki yasal uyarıda belirtildiği üzere, seçtiğiniz ürünlerin uygunluğu da dâhil olmak üzere Referans Faiz Oranı Reformu’nun sonuçları üzerinde özel tavsiye veya öneride bulunamıyoruz ancak sorularınız olması halinde müşteri temsilciniz aracılığı ile bizim ile iletişime geçebilirsiniz.

Yasal Uyarı

Bankamız yukarıda belirtilenler dâhil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere Referans Faiz Oranı Reformu’ndan kaynaklanan herhangi bir sorumluluk üstlenmemektedir. Faiz oranlarında herhangi bir sona erme veya reformun ortaya çıkması tamamıyla idari makamların takdirinde olup, bu sebep ile herhangi bir değişiklik veya riskin ortaya çıkması, bunlar sonucu oluşacak olumsuz maddi durum veya reform veya sona erme dolayısı ile ortaya çıkabilecek maliyetler/giderler ile ilgili Bankamızın herhangi bir sorumluluğu veya taahhüdü bulunmamaktadır. İş bu bildirim yalnızca bilgi amaçlı hazırlanmıştır. İş bu bildirim, referans faiz oranında meydana gelebilecek reformlar veya bu oranların sonlandırılması ile ilgili vergi, hukuk, yatırım, mevzuat veya muhasebe danışmanlığı amacı taşımaz ve bu bağlamda tüm bilgi ve riskleri kapsamaz. Bankamız, Referans Faiz Oranı Reformu, bu reform sonucunda nasıl adımlar atılması gerektiği ile ilgili tavsiyelerde bulunmamaktadır. Genel anlamda herhangi bir referans faiz oranının kullanılması, değiştirilmesi veya reformu veya bunlarla ilişkili risklerin önemi veya gerçekleşme ihtimali ile ilgili herhangi bir görüş beyan edilmemektedir. Sona erecek veya reforma uğrayacak faiz oranları ile ilgili yeni bir adım atmadan önce, vergi, hukuk, finans, muhasebe ve diğer konularda müşterilerimizin ayrıca kendi danışmanlarından bilgi alması ve gelişmeleri takip etmesi önerilmektedir.. Bu bildirim, Banka’mızın bildirim yayımlama tarihindeki mevcut anlayışını yansıtmakla birlikte, bu bildirimin hazırlanmasından itibaren önemli gelişmeler olmuş olabilir. Bankamızın bu bildirimde yer alan bilgileri güncelleme veya düzeltme hükümlülüğü yoktur. Bu bildirim, referans faiz oranlarının reformu veya sonlandırılması ile ilişkili belirli riskler dâhil olmak üzere, olası riskler hakkında uyarıda bulunmak veya bunları tanımlamak amaçlı Bankamız tarafından sağlanan herhangi bir sözleşme, iş anlaşması, sorumluluk reddi, açıklama veya diğer bilgilendirme beyanlarına halel getirmez ve bunlarla bağlantılı olarak değerlendirilmemelidir.