Arabuluculuk, insanların anlaşmazlıkları çözme yöntemidir. Tartışma ve anlaşmazlıklardan kaçınarak uzlaşma veya anlaşmaya varılan süreci ifade eder.
Herhangi bir anlaşmazlıkta, bireyler bir şekilde konumları (veya belki de temsil ettikleri bir kuruluş) için mümkün olan en iyi sonucu elde etmeyi amaçlar. Ancak, başarılı bir sonuca varmak için adalet ilkeleri, karşılıklı yarar arama ve bir ilişkiyi sürdürme gibi durumların varlığı da kabul edilmelidir.
Arabuluculuk birçok durumda kullanılır. Örnek olarak uluslararası ilişkilerdeki, hukuk sistemi, hükümet, endüstriyel veya ev içi anlaşmazlıkları verebiliriz. Bununla birlikte, genel arabuluculuk becerileri öğrenilebilir ve çok çeşitli etkinliklerde uygulanabilir. Bu beceriler, siz ve diğerleri arasında ortaya çıkan farklılıkları çözmede büyük fayda sağlayabilir.
Arabuluculuk aşamaları
İstenen bir sonuca ulaşmak için arabuluculukla yapılandırılmış bir yaklaşım izlemek faydalı olabilir. Bunun için ilgili tüm tarafların bir araya gelebileceği bir toplantı düzenlenmesi gerekebilir.
Arabuluculuk süreci aşağıdaki aşamaları içerir:
-Hazırlık
-Tartışma
-Hedeflerin netleştirilmesi
-Kazan-kazan şeklinde bir sonuç için pazarlık yapma
-Anlaşma
-Bir eylem planının uygulanması
Hazırlık
Herhangi bir arabuluculuk yapılmadan önce, sorunu tartışmak üzere düzenlenecek toplantının ne zaman ve nerede yapılacağı ve toplantıya kimin katılacağı konusunda bir karar alınması gerekir. Sınırlı bir zaman belirlemek, anlaşmazlığın devam etmesini önlemek için de yardımcı olabilir.
Bu aşama, kendi konumunuzu netleştirmek için duruma ilişkin tüm ilgili bilgilerin taraflara aktarılmasını da içerir. Anlaşmazlığı tartışmadan önce hazırlık yapmak, toplantı sırasında daha fazla çatışma olmasını ve gereksiz yere zaman kaybedilmesini önlemeye yardımcı olacaktır.
Tartışma
Bu aşamada, her iki tarafın bireyleri veya üyeleri, durumu kendi bakış açılarına göre, kendi taraflarından ortaya koyarlar. Bu aşamada gerekli temel beceriler arasında soru sorma, dinleme ve açıklama yapma yer alır. Bazen, daha fazla açıklamaya ihtiyaç duyulması durumunda, öne sürülen tüm noktaları kaydetmek için tartışma aşamasında not almak faydalı olabilir.
Dinlemek son derece önemlidir, çünkü anlaşmazlık olduğunda çok fazla konuşup çok az dinleme hatasına düşmek kolaydır. Her iki taraf da davalarını sunmak için eşit fırsata sahip olmalıdır.
Hedefleri netleştirmek
Anlaşmazlıkla ilgili her iki tarafın amaçları, çıkarları ve bakış açıları netleştirilmelidir. Bu faktörleri öncelik sırasına göre sıralamak faydalı olabilir. Bu sıralama yoluyla, ortak bir zemin belirlemek veya oluşturmak çoğu zaman mümkündür. Hedefleri netleştirme, arabuluculuk sürecinin önemli bir parçasıdır, aksi takdirde sorunlara ve faydalı bir sonuca ulaşmada engellere neden olabilecek yanlış anlamaların ortaya çıkması muhtemeldir.
Kazan-kazan şeklinde bir sonuç için pazarlık yapma
Bu aşama, her iki tarafın da arabuluculuk süreci boyunca olumlu bir şeyler kazandığını hissettiği ve her iki tarafın da kendi bakış açılarının dikkate alındığını hissettiği bir 'kazan-kazan' sonucu olarak adlandırılan çözüme odaklanır.
Kazan-kazan sonucu genellikle elde edilebilecek en iyi sonuçtur. Bu her zaman mümkün olmasa da arabuluculuk yoluyla nihai hedef olmalıdır.
Alternatif strateji ve uzlaşma önerileri bu noktada dikkate alınmalıdır. Uzlaşmalar genellikle olumlu alternatiflerdir ve genellikle ilgili herkes için daha fazla fayda sağlayabilir.
Anlaşma
Her iki tarafın da bakış açıları ve çıkarlarının anlaşılması sağlandığında uzlaşma sağlanabilir. Kabul edilebilir bir çözüme ulaşmak için ilgili herkesin açık fikirli olması esastır. Her iki tarafın da neye karar verildiğini bilmesi için yapılacak herhangi bir anlaşmanın açıklığa kavuşturulması gerekir.
Anlaşmada başarısızlık
Arabuluculuk süreci bozulur ve anlaşmaya varılamazsa başka bir toplantının planlanması istenir. Bu, tüm tarafların yalnızca zaman kaybettirmekle kalmayıp aynı zamanda gelecekteki ilişkilere de zarar verebilecek hararetli tartışmalara girmesini önler.
Müteakip toplantıda arabuluculuk aşamaları tekrarlanmalıdır. Herhangi bir yeni fikir veya ilgi alanı dikkate alınmalı ve durum tekrar gözden geçirilmelidir. Bu aşamada alternatif çözümlere bakmak ve/veya arabuluculuk yapması için başka birini getirmek de faydalı olabilir.