Bulut bilişim (Cloud Computing) istenildiği zaman çeşitli cihazlarda kullanılabilen ve kullanıcılar arasında paylaşılabilen internet tabanlı bilişim hizmetlerinin genel adı olarak tanımlanıyor. 2000’li yılların başında fenomen haline gelen ve bilişim dünyasında bir devrim olarak görülen bulut teknolojisi, dijital ağ aracılığıyla çoklu sunucu bağlantısı gerçekleştirerek bilişim aygıtları arasında ortak bilgi paylaşımına imkan tanıyor.
Günümüzde daha fazla veriyi saklama ihtiyacı, depolama kapasitesi bakımından sorun yaratabiliyor. Bulut teknolojisi sayesinde, internette barındırılan tüm uygulamalar, programlar, veriler sanal bir makinede depolanıyor ve kullanıcılar internet erişimi olan her yerden, internete bağlı bir cihazla dosyalara kolaylıkla ulaşabiliyorlar. Böylece fiziksel depolama araçlarına duyulan gereksinim azalıyor, zaman-mekan sınırı ortadan kalkıyor.
İş dünyası ve bulut bilişim
Fark etmeden de olsa Dropbox, Google Drive, iCloud gibi hizmetler vasıtasıyla kullandığımız; pandemi sürecinde yaygınlaşan uzaktan çalışma ile de birçok şirketin geçiş yaptığı bulut bilişim teknolojisi, sunduğu inovatif çözümler ile kurumsal alanın ihtiyaçlarını karşılıyor. Her geçen gün iş yaşamının yeni normali haline gelen bulut bilişim, birçok sektöre önemli kazançlar sağlıyor.
Ürün veya hizmetlerini büyütmek için esneklik, bütçe yönetimi, zaman tasarrufu şirketlerin öncelikleri arasında yer alıyor ve kaynakları daha verimli kullanmanın, üretkenliği artırmanın, maliyetlerden tasarruf etmenin yolu bulut teknolojisinden geçiyor. Özellikle IT yatırımlarında büyük bütçe harcamaları ile karşılaşan şirketler için bulut bilişim hizmetleri çözüm niteliği taşıyor.
Bulut bilişim teknolojisinin iş dünyasına sağladığı başlıca avantajlar arasında; gereksiz harcamaları önleyerek tasarrufu kolaylaştırması, hızlı veri transferini sağlaması, verileri güvenli bir ortamda barındırma imkanı sunması, her yerden sisteme bağlanabilme ile zaman-mekan özgürlüğü tanıması, anında güncelleme yapmaya imkan vermesi, aynı belge üzerinde eş zamanlı olarak birden çok kişinin düzenleme yapabilmesi, esnek ve ihtiyaca yönelik çözümler üretmesi, alandan kazandırması, son kullanıcı deneyimini kolaylaştırması, geniş bir kullanıcı ağı oluşturmaya olanak tanıması, tam zamanlı izleme ve raporlama fırsatı vermesi, izlenebilirliği artırarak verileri kontrol altında tutmayı sağlaması; yer alıyor.
İş dünyasında faydalanılan bulut bilişim türleri
Genel bulut (Public cloud): Depolama ve diğer kaynakların bir hizmet sağlayıcı tarafından kullanıcılara sunulduğu bulut türüdür. Erişimi genellikle ücretsizdir ya da kullanım başına ödeme şeklinde ücretlendirilir.
Topluluk bulutu (Community cloud): Birkaç şirket ile ortak kullanılan hizmetleri barındıran bulut teknolojisidir. Uygulama ve verilere, yetkilendirilmiş topluluk üyeleri erişebilir.
Özel bulut (Private cloud): Büyük şirketler tarafından, önemli verilerin saklanması amacıyla tercih edilen bulut teknolojisidir. Tüm bilgiler bulut kurucusunun elinin altındadır ve erişim güvenliği ile gizliliği yüksektir.
Karma bulut (Hibrit cloud): Genel ve özel bulut sistemlerinin birleşiminden oluşur, her ikisinin özelliklerine de sahiptir. Güvenlik ile gizliliğin yüksek olduğu yerlerde özel bulut hizmetlerini, genel bilgiler için ise genel bulut hizmetlerini verir.
Bulut bilişim ve gelecek
Günümüzde dilimizden düşmeyen ve birbirinden bağımsız gibi görünen “nesnelerin interneti, yapay zeka, Software as a Service, Blockchain” gibi kavramlar aslında birbiriyle uyumlu ve eş zamanlı olarak kullanılıyor. Modern bulut çözümleri de; Infrastructure as a Service (IaaS), bağımsız SaaS (Software as a Service) uygulamaları, Data as a Service (DaaS), Platform as a Service (PaaS), Function as a Service (FaaS)’nin ayrı ayrı yapabileceklerini bir araya getiriyor. Dolayısıyla; gelecekte bulut teknolojisinin çalışma şekillerini tamamen değiştireceği, iş dünyası için teknolojik bir gelişme ve araç olmanın ötesinde günlük bir uygulama haline geleceği düşünülüyor.
Uzmanlar bulut bilişim sayesinde yazılım ve donanım sorunlarının ortadan kalkacağını belirtiyor. Gelecek için; izole edilen iş yüklerinin esneyebildiği, birden fazla buluta yayılabildiği, herhangi bir zamanda hareket ettirebildiği, tek bir kontrol setiyle yönetebildiği farklı bir hibrit bulut bilişim modeli üzerinde duruluyor. Şirketler bu nedenle, gelecekteki iş hızında hareket kabiliyetine sahip IT yapısı oluşturmak için çalışıyorlar. Bulut sistemlerinin geleceği; şifreleme, kimlik doğrulama, ağ bölümleme, veri bütünlüğü, birden fazla genel bulut veri yönetimi dahil olacak şekilde en iyi yazılım altyapısını sağlamaya yönelik inovasyon çalışmalarıyla belirleniyor. Bulut bilişimin 2025 yılına kadar 800 milyar doları aşan bir pazar payına sahip olacağı öngörülüyor.