İş dünyasında uygulanan pek çok yönteme rağmen dijital dönüşümlerde az sayıda şirket başarılı sonuçlara ulaşıyor. En son McKinsey Global araştırması başarı oranının endişe verici derecede düşük olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya katılan her 10 şirketten 8'i dijital dönüşüm çalışmalarına başladıklarını söylüyor. Ancak bunların sadece %14'ü sürdürülebilir bir performans yakalamış görünüyor. Dahası, sadece %3'ü değişimlerinde sürdürülebilir başarıyı yakalamış. Kısaca aslında herkes büyük bir çaba içinde olmasına rağmen şirketler başarılı bir şekilde dönüşmekte zorluk çekiyorlar.
Dijital dönüşüm söz konusu olduğunda aslında başarı oranlarının düşük olması çok şaşırtıcı değil. Çünkü önceki araştırmalardan dijital dönüşümlerin geleneksel değişimlerden daha zor olduğunu biliyoruz. Fakat dijital ve analitik dönüşümlerin yapısına baktığımızda dönüşümün belirli aşamalarında başarılı değişim çabalarını diğerlerinden ayıran bazı farklı eylemler, faktörler olduğunu görüyoruz. Bu faktörler diğer kuruluşların dijital dönüşümleri başarıyla planlayabilmelerini ve yürütebilmelerini sağlıyor. İşte bu podcastte başarılıları başarısızlardan ayıran kritik faktörlere odaklanıyoruz.
Cesaret, kritik faktörlerden biri. Dijital dönüşümde başarıyı etkileyen pek çok faktör var ve bazılarının diğerlerinden ayrışmasında uygulama ve yönetim konuları da öncelikli.
Ancak her kuruluşta aynı şeyleri yapsanız dahi aynı sonucu almak mümkün olmuyor.
O nedenle araştırmanın ortaya koyduğu kritik faktörleri bu açıdan da değerlendirmek gerekiyor. Şimdi bu faktörlerden bazılarını incelerken geniş bilgileri de size grafiklerle aktarmaya çalışacağız.
Acımasızca dönüşüme odaklanmak
Öncelikle dijital dönüşüm süreçlerinin izlenmesinde en üst düzeyde başarıyı sağlayanlara bakıldığında bu şirketlerin en önemli farklarının dönüşüme adeta acımasızca odaklanmaları olduğunu görüyoruz. Performans sonuçlarına baktığınızda dönüşümlerini tanımlarken bu başarılı kuruluşlar cesaretle kurumsal çapta çaba sarf ediyor ve yeni işler kuruyorlar. Ayrıca dönüşüm stratejisinin ve kaynak dağıtımının zaman içinde birbirine uyum sağlamasına izin veren uyarlanabilir bir tasarım yaratıyorlar.
Çevik yürütme uygulamaları
Başarıya ulaşan şirketlerde dikkat çıkıcı bir diğer özellik ise organizasyonun her yerinde risk alma ve iş birliğini teşvik etmeleri. Çevik yürütme uygulamalarını ve zihin setlerini benimsemeleri. Tabii tüm bu süreçler içinde başarılı çabalarda liderliğin ve hesap verebilirliğin dönüşümün her bir kısmı için en önemli faktör olduğunu söylemek mümkün görünüyor.
Hangi hedefe odaklanmak doğru?
Şirketler dijital dönüşümle ilgili kararları alırken birçok kritik seçimle karşı karşıya kalıyor. Mevcut iş modellerini değiştirmeli mi yoksa yeni bir model mi oluşturmalılar? Maliyetleri düşürmeli mi yoksa müşteri ilişkilerine mi odaklanmak gerekiyor? İşletmenin hangi alanları dijital girişimlere daha fazla yatırımı gerektirecek, hangileri daha iyi performans gösterecek veya hangileri daha öncelikli hedefler olacak? Öncelikle kaynakları serbest bırakmak için hangi inisiyatiflere ihtiyaç duyulacak? Liderlerin gelecek için en iyi ve doğru kararı vermesi zor olabilir. Ancak araştırma sonuçları kesin bir fikir birliğine ihtiyaç duyulduğunu gösteriyor.
Üst hedeflere yönelmek
Başarılı dijital dönüşümlerle katılımcılar, şirketlerin bazı alanlara odaklandıklarını söylüyor. Bunlar aslında üst düzey dönüşümü hedefleyen bazı alanlar. Örneğin, inovasyonu teşvik etmek, verimliliği artırmak veya yeniden şekillendirmek gibi uçtan uca müşteri yolculuğunu hedeflemek bunlar arasında yer alıyor. Böylece pek çok farklı gündemi izlemek yerine işletme sonuçlarına odaklanıyorsunuz. Başarılı organizasyonlarda bu hedeflere ulaşmak için aynı zamanda hesap verebilirlik kriterlerini de ortaya koymanız gerekiyor.
Araştırmaya katılanlarda başarılı olanların dönüşümlerinin hedeflerini yerine getirmede ortak bir sorumluluk duygusunu bildirme oranı diğerlerinden 3.7 kat daha fazla. Kısaca burada ortak hedefe ulaşmak için birlikte aynı duyguyu paylaşmanın önemi ortaya çıkıyor. Ayrıca başarılı olanlar şirketin dönüşümünün finansal etkileri konusunda net olduklarını söylüyorlar. Örneğin şirketin mevcut iş momentumuna göre yakın ve uzun vadeli senaryo modellerine dayanarak etkisini tahmin ediyorlar.
Kapsamı ve öncelikleri belirleyin
Önceki araştırmalardan dijital katmanların büyüklük ve kapsamda öne çıkarılması gerektiğini biliyoruz. Araştırma sonuçları bunun dijital dönüşümler için de geçerli olduğunu gösteriyor. Dijital ve analitik dönüşümlerin daha geniş bir yelpazede başka girişimlerde başarılı olması kurum genelinde olma ihtimalinden yaklaşık bir buçuk kat daha fazla. Bu sonuç daha önceki araştırmalarla aynı. Kısacası yeni dijital teknolojilere yatırım yapılması ve bu teknolojilerle yeni işletmeler yaratılması başarı oranını yukarılara çekiyor. Yeni teknolojilere yatırımla dönüşüm başarısının 1.4 kat daha fazla olduğunu gösteriyor.
Uyarlanabilir bir tasarım yaratın
Dijital dünyanın gelişim hızı aslında neden bu kadar şirketin dijital dönüşüm başlattığını ve bunların dönüşümlerinin neden esnek olması gerektiğini açıklıyor. Dijital dönüşüm ve dijital hamle işlemleri sıklıkla yeni dijital teknolojileri kullanıyor. Yıllar alan bir dönüşümün yaratım gereksinimlerini ve performans hedeflerini önceden belirlemek ve ilerledikçe onları tekrar kontrol etmek iyi bir yaklaşım değil. Dijital dönüşümler aylık hatta haftalık ayarlamalar yapılmasını gerektiriyor. Bu uyarlanabilirliğin kökleşmiş, otomatik ve kurum kültürünün içine yerleşmiş olması başarıyı artırıyor.
Esnek yetenek istihdamı
Araştırma sonuçlarında bu esnek ve sürekli değişim yaklaşımı pek çok noktada ortaya çıkıyor. Öyle ki başarılı dönüşümlerin tasarımında iş liderleri artık uzun vadeli gözden geçirmeler değil, en az aylık ayarlamalar yapılması gerektiğini söylüyor. Stratejik planlarda en az aylık, kısa süreli ayarlamalar yapılması gerektiğini söyleyenlerin oranı diğerlerinden neredeyse üç kat daha fazla. Uyarlanabilir dönüşüm hedeflerine duyulan ihtiyaçla birlikte esnek yetenek istihdamı da dönüşümün başarısını etkiliyor. Başarılı organizasyonlar yeteneklerini dijital girişimlere tahsis ediyor. Dinamik bir istihdam politikası uyguluyor.
Tabi en önemli konulardan biri finans kaynaklarının bu dönüşüm sürecinde nasıl tahsis edileceği. Araştırma sonuçları başarılı şirketlerin dönüşümü finanse etmek için işletme giderlerini yeniden paylaştığını gösteriyor. Efektif ve iş verimliliği ile öncelikleri göz önüne alarak şirket içinde ihtiyaçlara göre bir kaynak paylaşımı yapmak başarı için kritik.
Çeviklik başarı için kritik faktör
Dijital dönüşüm tasarımları öncelikle mutlaka girişimlerde icra organları tarafından adapte edilebilir olmalı. Bu açıdan başarılı dijital dönüşümler için şirketin ve örgüt kültürünün çevikliğini bir diğer kritik başarı faktörü olarak sayabiliriz. Çalışanların risk almaya teşvik edildiği, inovasyonun ön planda olduğu bir iş birliği ortamı araştırma sonuçlarına göre başarıyı en az 2.6 kat artırıyor. Çalışanların uygun bir seviyedeki riskleri almak için desteklendiği, kurumlarının çalışanlarını yeni fikirler üretmeleri için ödüllendirdiği ortamlar başarıyı kuvvetlendiriyor.
Bu araştırmada elde edilen sonuçlar başarılı dijital kültürler üzerine yapılan önceki araştırmalarla da uyumlu. Riskten kaçınmanın ve çalışanları çokça susturmanın dijital faaliyetlerin ticari etkisini önlediği daha önce de tespit edilmiş bir sonuç.
Yetenekler dönüşümde önemli faktör
İnsan faktörü her dönüşümde olduğu gibi dijitalde de önemli bir faktör. Yenilikçi olmak, uygun riskleri almak ve yalnızca doğru dijital yetenekleri varsa iş birliği için de çalışır hale getirmek.
Yetenek, başarılı dijital dönüşümler için kritik bir faktör. Başarılı şirketler dönüşüm için de buna adapte olacak ve onu geliştirecek yeteneğe odaklanıyor ve onları bulmaya çalışıyor. Başarılı şirketler arasında dönüşümleri sırasında güçlü dijital ve analitik yetenekleri olan yeni çalışanları işe aldıklarını söyleyenlerin oranı diğerlerine göre 1.8 kat daha fazla. Dahası bu katılımcılar dönüşümlerinin başladığı günden bu yana çalışanların ortalama %53'ünün yeni dijital ve analitik alanda eğitildiğini söylüyor.
Liderliği ve hesap verebilirliği netleştirin
Dijital ve analitik dönüşümün sahibi kimdir, sık sık tartışma yaratan bir sorudur. Çünkü sürdürülen girişimler, şirket kaynaklarının nasıl önceliklendirileceği, organizasyonun bütün yönünü bile değiştirebilir. Araştırmada liderlik rollerini tanımlayan cevaplara bakıldığında başarılı şirketlerde belirli rollerin dönüşüm stratejisine ve uygulamasına nasıl öncülük ettiği konusunda önemli farklılıklar görülüyor.
Başarılı dönüşümler bildiren şirketlerin liderleri, yönetim kurulu veya CEO'su dönüşüm konusunda önemli inisiyatifler alıyor. Başarılı organizasyonlarda, dönüşümün hangi bölümünden kimin sorumlu olduğu, süreci belirli bir girişimin mi yoksa belirli bir aşamanın mı belirlediği konusunda netlik olduğu ortaya çıkıyor.
İleriye dönük stratejiler
Araştırmaya katılanların çoğu, şirketlerin dijital dönüşüm sırasında yapılan iyileştirmeleri tam olarak sürdüremediğini söylese de başarılı olmuş şirketlerin yaklaşımlarından dersler çıkarılabilir. Konuyu bitirmeden birkaç not ekleyecek olursak, liderlik uyumu başarı için çok önemli.
Başarılı dijital dönüşümlerde daha geniş kapsamlı katılım, koordineli çalışma ve önceliklerin iyi belirlenmesinin önemini vurgulamak gerekiyor. Hedefler etrafında liderlik uyumu eksikliği çoğu zaman başarısızlığa neden oluyor. Bir dijital dönüşüm stratejisine bağlılığı teşvik etmenin en önemli yolu, iyi bir liderlik göstermekten geçiyor.
Aynı durum, liderlerin dijital uzmanlığının artması için de geçerlidir. Sonuçlar, hesap verebilirlikteki değişikliklerin nasıl gerçekleşeceği konusunda net bir planın olması gerektiğini de gösteriyor. Liderler, ilgili grupları şirket genelinde toplamalı ve çoğaltmalı. Her geçiş için net bir plan sunmalı.
Dijital girişimler arasında en güçlülerin hayatta kalmasını sağlayın
Mülkiyet gibi finansman da açıklık gerektirir. Performansa bağlı olarak işletme veya sermaye harcamaları olsun, kaynakların yeniden tahsis edilmesi için net kriterler konmalı. Fon almaya devam etmek için hedeflere ulaşmak ve kademeli hedefler belirleyerek her hedefte ileriye dönük finansman kaynaklarının da akışını sağlamak gerekiyor.
Dijital dönüşüm için yeteneklerin çok önemli bir başarı faktörü olduğu tartışılmaz. Dijital dönüşümlerin hızı artmaya devam ettikçe yeteneklerin sayısı ve şirketteki kalıcılığını da arttırmak gerekiyor.